Wat is recht van opstal?

Recht van opstal is een zakelijk recht dat bij akte moet worden vastgelegd. Wat houdt het precies in en wat is het verschil met erfpacht?

Wat is recht van opstal?

Recht van opstal is een zakelijk recht om als opstalhouder gebouwen, beplantingen of werken uit te voeren of op te trekken op, boven of onder andermans grond. Iedere titularis van een onroerend zakelijk recht kan in principe een recht van opstal geven en zo opstalgever worden. Naast de grondeigenaar kan het dus ook door een vruchtgebruiker, erfpachter en zelfs door een opstalhouder.

Wat betreft het vestigen van een opstalrecht zijn volgende zaken belangrijk:

1. Dit dient vastgelegd te worden in een authentieke akte,
2. de duurtijd bedraagt maximaal 50 jaar, maar kan hernieuwd worden,
3. er dient een registratierecht van 2% betaald te worden op de opstalvergoeding,
4. indien er een vergoeding betaald zou worden voor de reeds bestaande gebouwen zijn de gebruikelijke registratierechten van toepassing.

Hoe werkt recht van opstal?

Het is de opstalhouder toegelaten, zolang het opstalrecht loopt, om de reeds bestaande gebouwen, beplantingen of werken op, boven of onder de grond weg te nemen. Let wel: op voorwaarde dat hij hiervoor aan de opstalgever de hierboven reeds aangehaalde waarde heeft vergoed.

Trekt de opstalhouder tijdens de duur van het opstalrecht zelf gebouwen, beplantingen of werken op - waar hij de nodige vergunningen en toelatingen voor nodig heeft - en die hij vervolgens weer wegneemt, dan zal hij de grond moeten herstellen in de staat waarin deze zich bij aanvang van het opstalrecht bevond.

Wanneer de opstalhouder deze gebouwen, beplantingen of werken niet wegneemt, zal de opstalgever op het einde van het opstalrecht hiervan de eigenaar worden en hiervoor een vergoeding aan de opstalhouder betalen.

Voorbeelden recht van opstal

• Een grondeigenaar die een recht van opstal verleent aan een bouwpromotor, die vervolgens op het desbetreffende stuk grond een appartementsgebouw opricht.
• Een eigenaar van een kantoorgebouw of loods, die toelaat om zonnepanelen te plaatsen op het dak.
• Bij het bouwen van ondergrondse parkeergarages.

Voordelen voor de opstalhouder

• Het recht van opstal loopt maximaal 50 jaar, maar je kan het eenvoudig hernieuwen.
• Je kan dit recht vervreemden, verhuren, met een hypotheek belasten of er een erfdienstbaarheid op vestigen (indien dat binnen de duur van het recht valt).
• Je mag gebouwen oprichten, wanneer je de nodige vergunning bezit.

Nadelen voor de opstalhouder

• Je moet een vergoeding betalen, indien dit overeengekomen is.
• Je moet alle belastingen op de opgerichte gebouwen betalen.

Bronnen: www.turner.immo en www.notaris.be

Lees meer:

Recht van opstal juridisch en fiscaal toegelicht