Schip aan de ketting een Antwerpse uitvinding…

Meester Dirk De Beule is de oprichter en CEO van A-Law advocaten en al meer dan 40 jaar in de advocatuur met interesse voor maritiem recht, een specifieke materie met ook linken naar het ander vervoer te land, spoor of lucht.

Meester Dirk De Beule

De A in A-Law verwijst naar Antwerpen, maar het kantoor heeft veel internationale bindingen en ook een kantoor in Shanghai, China. Ook zijn er in het kantoor meerdere buitenlandse medewerkers.

Dirk is een spraakwaterval als hij begint te vertellen over het onderwerp ‘Schip aan de ketting’. In feite is dit een van oorsprong Antwerps gezegde om een bewarend beslag op een schip te leggen.

Oorspronkelijk zou een zeeschip waar beslag werd opgelegd effectief met een ketting aan de kade worden vastgeklonken. Nu echter zal een deurwaarder een aantal scheepsdocumenten aan boord van het schip in beslag nemen en voorts de nodige maatregelen treffen bij de diverse officiële diensten opdat het schip niet meer kan vertrekken.

Een pittig detail: in Antwerpen is het schip Sirius van Greenpeace eens kunnen ontsnappen toen het aan de ketting was gelegd (mei 1985).

De beslaglegging wordt niet alleen om financiële redenen gedaan maar kan ook gebeuren als inbreuken worden vastgesteld, bv bij tewerkstelling personeel of veiligheid.

THE 80 BROAD STREET

De auteur voegt deze ondertitel toe en verwijst hier naar een niet bestaand adres in Monrovia, Liberia waar heel wat zeeschepen en maritieme bedrijven zijn ingeschreven. Grote rederijen ingeschreven op dit adres zijn meestal wel betrouwbaar maar vele anderen zijn er geregistreerd om anoniem te kunnen blijven wat problemen kan opleveren als die bedrijven in financiële moeilijkheden komen.

Het bewarend beslag op de schepen is dan een oplossing om vorderingen te kunnen waarmaken. Meestal wordt een beslag snel opgelost maar met bedrijven op genoemd adres geregistreerd kan het wel gebeuren dat de eigenaar met de noorderzon verdwijnt en dat het schip uiteindelijk zal moeten worden verkocht; een lange procedure is hier niet uitgesloten.

EEN ANTWERPS VERDRAG

De regels vervat in een internationaal verdrag over bewarend beslag op zeeschepen (1952) zou zijn uitgewerkt door Antwerpse juristen. Antwerpen was internationaal gekend als het maritieme juridische kenniscentrum van de wereld, onderlijnt Dirk De Beule en maritieme rechtspraak was jarenlang een exportproduct van Antwerpen. “We zijn die expertise doorheen de jaren verloren en we zouden er alles moeten aan doen om die terug naar Antwerpen te brengen. Een wereldhaven als Antwerpen verdient dat.”

Het CMI (Comité Maritime International) stelde het verdrag op. Haar secretariaat is nog steeds in Antwerpen gevesƟgd. Een nieuw inzake het beslag op zeeschepen verdrag verscheen in 1999.

HET BOEK

Het boek is niet alleen een naslagwerk maar ook een werkboek, zegt Dirk De Beule. Achttien zeevorderingen worden erin beschreven die elk uitgebreid zijn gedetailleerd met verwijzingen naar nationale en internationale wetten, rechtspraken, voorvallen, enz…

Het boek begint met te wijzen op beperkingen vanwege internationale reglementeringen. Een verdrag uit 1952 heeft ervoor gezorgd dat een éénmaking van een aantal regels internationaal werd vastgelegd. Dit was een begin en er volgden nog verdragen.

Uiteindelijk heeft België haar wetgeving daterend uit 1908 stelselmatig aangepast en uiteindelijk een Belgisch Scheepvaarwetboek verscheen in 2018.

Het lijvige handboek (430 blz) beschrijft in verschillende hoofdstukken hoe een beslag zijn verloop kent van begin tot einde.

Tot slot worden ook nog voorstellen tot wijziging van de huidige regeling gedaan, want spijtig genoeg is onze wetgever niet altijd even precieus tewerk gegaan bij het opstellen van de wetsregels.

Het doelpubliek van zulk boek is een heel groot gamma van personen die betrokken zijn niet alleen op maritiem vlak maar ook bij de rechtspraak en nog vele andere gebieden.