Zo kan je ziekteverzuim voorkomen

Veel ‘hedendaagse’ fenomenen, zoals burn-out en bore-out, situeren zich op het niveau van het psychisch welzijn. Ze vormen tevens enkele van de belangrijkste oorzaken van langdurig ziekteverzuim. Voldoende aandacht voor het welzijn en de gezondheid van de medewerkers kan soms ziekteverzuim voorkomen. Dat is de overtuiging van Anneleen Verstraeten, juridisch kmo-adviseur bij SD Worx. Ze geeft ook enkele tips mee over hoe je een aanwezigheidsbeleid op punt stelt.

Overheden, bedrijven en werknemersorganisaties keken zoals gebruikelijk reikhalzend uit naar de publicatie van het Ziekteverzuimrapport 2023 van SD Worx. De nieuwe cijfers stellen evenwel niet gerust. Vrijwel alle vormen van verzuim vertonen een gestage toename, ondanks inspanningen van de federale overheid. Hoe kan je als onderneming ziekteverzuim voorkomen? Op die vraag gaan we hier dieper in.

Download het Ziekteverzuimrapport 2023 van SD Worx

Ziekteverzuim voorkomen begint met de oorzaken kennen en aanpakken

Bij ruim een derde van de langdurig zieke werknemers, spelen psychische factoren een rol. De impact op het ziekteverzuim blijkt zelfs groter dan die van de zware beroepen, waar lichamelijke klachten (rug, gewrichten…) veel mensen parten spelen. Daarna volgen de ernstige, levensbedreigende (kanker) en/of degeneratieve ziekten (MS, parkinson, ALS…). “Om het grote aandeel van afwezigheden wegens ziekte te laten dalen, moeten werkgevers het welzijn van hun personeel hoog op de agenda zetten,” zo stelt Anneleen. “Naar mijn gevoel is het verstandig hiervoor een samenwerking op touw te zetten met je externe dienst. Dergelijke diensten hebben mensen in huis met specialisaties in heel uiteenlopende vakgebieden. Die scholen zich bovendien voortdurend bij en bieden zelf heel diverse opleidingen aan. Kortom, ze zijn ideaal geplaatst om de kmo te helpen die inzet op ziekteverzuim voorkomen.”

Aanwezigheidsbeleid: er bestaat geen ‘one size fits all’

Het ziekteverzuim binnen je organisatie in kaart brengen helpt om inzichten te verkrijgen. Op welke afdelingen is het ziekteverzuim het hoogst? Ligt het ziekteverzuim hoger bij ouderen dan bij jongeren? Is er vooral kort- of langverzuim onder de afwezige medewerkers? Heb je zicht op de redenen of oorzaken van de afwezigheden? Dat zijn de concrete vragen die elke werkgever zich moet stellen. Met die data kan je vervolgens creatief aan de slag gaan om een beleid uit te werken, preventief en reactief, op maat van de inzichten die de data opleverden.

Hoe zet je een aanwezigheidsbeleid op het getouw?

Om te beginnen kan je preventief te werk gaan: welke handvaten en acties kunnen ziekteverzuim voorkomen? Vervolgens bepaal je de procedures, spelregels en aanpak die je hanteert wanneer een werknemer afwezig is wegens ziekte. Je kan ook opteren voor de reactieve aanpak. Denk aan de procedures die de re-integratie en het herstel van een zieke medewerker kunnen bevorderen. Want hoe langer het verzuim duurt, hoe kleiner de kans dat de werknemer terugkeert. Na drie maanden bereik je al het omslagpunt. Anneleen vervolgt: “Het resultaat van dit alles is een ‘aanwezigheidsbeleid’, een houvast voor de organisatie voor het geval medewerkers ziek uitvallen. Tegelijk geeft een dergelijk beleid een signaal van betrokkenheid en bezorgdheid in de preventieve en de herstelfase.”

Test de tevredenheid van je werknemers met de Engagement Survey van SD Worx

Hoe ga je om met mensen die uitvallen?

Het valt niet te vermijden dat mensen soms ziek uitvallen. Dan is het belangrijk hen te blijven betrekken bij de organisatie. Ze moeten zich nuttig en gewaardeerd voelen. Neem regelmatig contact op, houd hen op de hoogte van het reilen en zeilen van het bedrijf. Wanneer mensen beginnen te herstellen kunnen ze progressief (op eigen tempo volgens hun medische toestand) terug instappen via reïntegratietrajecten. Dat biedt kansen om ziekteverzuim op de werkvloer op een positieve en menselijke manier te benaderen. Anneleen: “Bij die oefening kan je een beroep doen op onze hr-consultants als gespreks- en sparringpartners. Ziekteverzuim voorkomen kan een delicate materie vormen. Voor jou als werkgever is ruggensteun door mensen met kennis van zaken altijd nuttig. Ook de externe diensten en de arbeidsgeneesheer kunnen bekijken welke taken en verantwoordelijkheden haalbaar zijn in elke fase.”

Leer ziekteverzuim voorkomen en aanpakken tijdens onze live webinars

SD Worx beschikt over heel wat data en inzichten in de arbeidsmarkt. Onze consultants delen die graag met de kmo’s. Wat ziekteverzuim betreft zijn dit bijvoorbeeld twee nuttige webinars, die je in het najaar kan volgen:

https://www.sdworx.be/nl-be/opleidingen/hoe-maak-je-werk-van-een-aanwezigheidsbeleid
https://www.sdworx.be/nl-be/opleidingen/wat-zijn-de-spelregels-bij-ziekteverzuim