Wat zijn de voornaamste valkuilen bij een bedrijfsovername voor de verkoper?

Bij de verkoop van een onderneming ga je niet over ijs van een nacht. Een goede voorbereiding heeft niet alleen een mogelijke positieve impact op de transactieprijs. Het volledige traject verloopt bovendien sneller en eenvoudiger. Maar met welke valkuilen bij een bedrijfsovername moet je als verkoper rekening houden? Dat lees je hier.

Bart Vingerhoedt, oprichter en managing partner van DaVinci Corporate Finance, staat ondernemers die hun bedrijf willen overlaten bij met raad en daad. Vandaag identificeert hij de valkuilen bij een bedrijfsovername als M&A-professional.

Interesse in overnames met de paplepel meegekregen

“Mijn vader deed op zeker moment zijn zaak van de hand om een nieuwe activiteit op te starten,” aldus Bart Vingerhoedt. “Daar is bij mij misschien wel een zaadje geplant, de interesse gewekt. Ik ging later in elk geval economie studeren en zette mijn eerste professionele stappen in het auditeren van bedrijven.” Al snel bleek Bart een duidelijke affiniteit te hebben met bedrijfsovernames en werd hij bij zijn toenmalige werkgever steeds frequenter in deze materie ingezet. Het is ook tijdens die periode dat hij zijn huidige professionele partner Kris Van Deun ontmoette “In 2016 namen mijn vennoot Kris Van Deun en ikzelf de beslissing om DaVinci Corporate Finance op te richten. Wij focussen op het bemiddelen bij overnames van familiale bedrijven in België. Door de jaren heen kreeg ik een duidelijke kijk op de mogelijke valkuilen bij een bedrijfsovername. Die expertise stel ik graag ter beschikking van wie zijn kmo verkoopt.”

Een gebrekkige voorbereiding: één van de valkuilen bij een bedrijfsovername

De verkoop van een onderneming is een complex en tijdrovend proces. Een proces dat je als ondernemer doorgaans slechts één of hooguit enkele keren in je carrière doormaakt. Daarom doe je er goed aan een gespecialiseerde partner onder de arm te nemen. “Door de jaren heen identificeerden wij verschillende valkuilen bij een bedrijfsovername,” aldus Bart. “Wij kennen het belang van een grondige voorbereiding. Tijdig beginnen is de boodschap, want het verkoopklaar maken van een onderneming kan veel tijd in beslag nemen, soms zelfs meerdere jaren.” Er moet dan ook heel wat gebeuren: de bedrijfsactiviteiten structureren, de balans opschonen, transparantie waarborgen… Een goede voorbereiding is ook hier het halve werk. Het zorgt voor een vlotter verloop van de onderhandelingen en van het gehele verkoopproces. Het kan bovendien bijdragen aan een betere overnameprijs.

Het belang van een realistische waardering

Een kmo-bedrijfsleider heeft een emotionele band met zijn onderneming. Zeker en vooral als het om een familiebedrijf gaat. Dat is positief, want het maakt dat hij alles in het teken stelt van tevreden werknemers en van een gezonde groei. Wanneer het moment gekomen is om de zaak over te laten, kan het emotionele aspect evenwel leiden tot een overschatting van de waarde van het bedrijf. Onrealistische waarderingen maken dan ook deel uit van de veel voorkomende valkuilen bij een bedrijfsovername. Bart bevestigt vanuit zijn praktijkervaring dat… “een realistische waardering verkrijgen van belang is. Die kan je niet baseren op de gevoelsmatige inschatting van de eigenaar. Ze moet de reële financiële prestaties, marktpositie en toekomstperspectieven van de onderneming weerspiegelen. Door de vele contacten met diverse stakeholders in het overnameproces, kan DaVinci Corporate Finance een onderbouwde waardebepaling opstellen en gefundeerd verdedigen naar de verkopers, kopers, bankiers e.a.”

Ondoorzichtige structuren kunnen valkuilen bij een bedrijfsovername vormen

Het komt wel eens voor dat bedrijven in de loop van de jaren opteren voor een opsplitsing in meerdere juridische entiteiten. Doorgaans liggen fiscale of operationele doeleinden aan de basis van die beslissing. “Op het moment dat je het bedrijf in het uitstalraam plaatst, kan die ondoorzichtige bedrijfsstructuur potentiële kopers afschrikken,” weet Bart. “Zij vinden het namelijk moeilijk om de echte rendabiliteit in te schatten. Zit je met een dergelijke complexe bedrijfsstructuur en overweeg je een verkoop? Dan zou ik aanbevelen om die te vereenvoudigen, bijvoorbeeld aan de hand van fusies of splitsingen. Zo verkrijgt niet alleen de geïnteresseerde koper een betrouwbaar beeld van de prestaties. Het helpt je ook als eigenaar om een realistische waarde op je bedrijf te plakken.”

Kopers wensen transparantie en betrouwbaarheid

Niemand wil een spreekwoordelijke kat in een zak kopen. De rendabiliteit van de onderneming is aandachtspunt nummer 1 voor potentiële overnemers. Alvorens ze een bod uitbrengen, bekijken de meeste geïnteresseerden de resultaten van de laatste drie à vier jaar. Blijkt daaruit dat de winsten stabiel blijven of stijgen, dan zal hun bieding doorgaans hoger liggen. Bij dalende resultaten verminderen ze de geboden som dan weer. In het slechtste geval haken ze zelfs af. Bart Vingerhoedt: “Weet dat onvoldoende aandacht voor de rendabiliteit één van de onderschatte valkuilen bij een bedrijfsovername is. Dit betekent dat je als verkoper moet aantonen dat de financiële prestaties van je onderneming consistent en betrouwbaar zijn. Zorg er dus voor dat je de boeken op orde hebt en dat eventuele fiscale optimalisaties transparant zijn.” Verder is ook een heldere aandelenstructuur van groot belang. Vermijd verborgen obstakels, zoals voorkooprechten of complexe afspraken met minderheidsaandeelhouders, tegen elke prijs.

Zorg voor een aantrekkelijke balans

Een balans die niet-kernactiva of overbodige schulden bevat, omschrijven insiders als een ‘vuile’ balans. Die benaming maakt al meteen duidelijk dat we te maken hebben met mogelijke valkuilen bij een bedrijfsovername. Wie plannen koestert om de onderneming over te nemen, wil niets weten van activa die helemaal losstaan van de corebusiness. De oplossing ligt voor de hand volgens Bart: “Haal dergelijke activa nog voor je overgaat tot de verkoop uit de balans. Een verkoop of splitsing behoren tot de mogelijkheden om dit probleem efficiënt aan te pakken. Een overzichtelijke balans oogt veel aantrekkelijker voor de kopers.” Verder kan het nuttig zijn om het vastgoed te scheiden van het bedrijf via een verkoop of splitsing. Overnemers zijn namelijk veelal niet geïnteresseerd in vastgoedinvesteringen.

Eén van de frequente valkuilen bij een bedrijfsovername: afhankelijkheid van de bedrijfsleider

Alweer een typische eigenschap van veel familiale kmo’s: de (te) sterke afhankelijkheid van de eigenaar. In veel familiale kmo’s onderhoudt de bedrijfsleider hechte vertrouwensrelaties met verschillende stakeholders (klanten en leveranciers) en houdt hij de vinger aan knoppen van de bedrijfsvoering. “Begin tijdig met het overdragen van essentiële taken,” zo adviseert Bart. “Dit bevordert de autonomiteit en de continuïteit van de onderneming. Ondertussen kan de eigenaar zich mentaal voorbereiden op de overname van ‘zijn kindje’. Professionele begeleiding kan indien nodig helpen om één van de bekende valkuilen bij een bedrijfsovername te voorkomen: een bedrijfsleider die zijn zaak niet kan loslaten.”

Bereid de onderneming voor op de toekomst

Tot slot lijsten we nog enkele valkuilen bij een bedrijfsovername op, die verkopers soms over het hoofd zien. Denk aan een grondige due dilligence om te verzekeren dat alle vergunningen up-to-date en de contracten duidelijk zijn. Of aan het opstellen van een financieel plan voor de toekomst om een soepele overgang te garanderen. “Ook daarbij kunnen we helpen met DaVinci Corporate Finance. Net als bij het ontwikkelen van een goede verkoopstrategie,” besluit Bart.

Aan valkuilen bij een bedrijfsovername geen gebrek, zoveel is duidelijk. DaVinci Corporate Finance helpt je als verkoper om te navigeren door dit complexe proces. Meer weten? Neem vrijblijvend contact op met onze specialisten. Of stel je vraag hieronder.