Knallen in Malle (Jan Engels, Engels Group)

De Antwerpse Paardenmarkt blijkt een vruchtbare ondernemingsbiotoop te zijn. Niet alleen Vic Swerts legde er de basis van het Soudal-succesverhaal, maar ook de familie Engels van de Engels Group heeft er zijn roots. Ook de vroegere wisselagent De Ferm en Imperial, later Continental Foods, ontloken op deze vruchtbare voedingsbodem. Van een bescheiden en bij het grote publiek relatief onbekende kmo groeide elektrohandelszaak Engels uit tot een toekomstgerichte en duurzame onderneming. Een interview met co-CEO Jan Engels, een commerciële duizendpoot die bruist van enthousiasme. (auteur: Dirk Haesevoets)

Hoe een Antwerps ‘instituut’ de ruimte opzoekt

KMOinsider: U bent een sinjoor in hart en nieren?

Jan Engels (JE): “Klopt, ik ben in Antwerpen-centrum geboren, opgegroeid en liep er school. Onze onderneming, die in 1927 is opgericht, was vanaf mijn kinderjaren mijn tweede thuis. Eigenlijk rolde ik bijna in het bedrijf, vooral in het commerciële, wat ik trouwens altijd graag ben blijven doen. Daarnaast heb ik bijkomende opleidingen bij Vlerick gevolgd, toen nog onafhankelijk van de UGent en KULeuven, en was ik actief  bij de Jong Economische Kamer, ook bekend als Jaycees International.

Omdat we al vroeg in verschillende landen actief waren, heb ik het geluk gehad in diverse landen stage te kunnen lopen. Zo was ik een jaar aan de slag in Engeland bij Dimplex, wat nu nog steeds één van onze hoofdmerken is van warmtepompen, elektrische verwarming en ventilatie. Een heel toffe tijd waarin ik met een tweedehands Citroën DS rondreed. Golfen leerde ik er ook. Maar ik leerde er vooral deuren openen, wat me later goed van pas is gekomen.”

KMOinsider: En na al die jaren in de Antwerpse binnenstad toch naar Malle…  

JE: “De familie kocht in de loop der decennia steeds nieuwe gebouwen aan in de omliggende straten rondom het hoofdgebouw op de Paardenmarkt, samen goed voor pakweg 14.000 m².  Dat lijkt veel, maar was ruimschoots onvoldoende voor blijvende groei. Hier in Malle bouwen we een nieuw logistiek centrum van 70.000 m² - 70 voetbalvelden! – alsook  een multifunctionele toonzaal van meer dan 2.500 m² met kookkamers voor  workshops en demo’s, en voor een huisbeurs. We kunnen veertien eigen vrachtwagens stallen. Voor inkomende leveringen is er een loskade. Goederenscanning en -screening doet de sortering en levering efficiënt verlopen.”

KMOinsider: Wat met de Paardenmarktgebouwen? U woont daar immers in een fraaie loft op de bovenste verdieping, met een Kuifjelift, een klein Afrikaans museum en een in Antwerpen wereldberoemde daktuin met schapen en kippen?

JE: “We verkochten begin 2021 onze bestaande gebouwen aan projectontwikkelaar ICN Development uit Hoogstraten. Volgend jaar starten werken voor een nieuwe en dynamische woon- en werkomgeving in de met elkaar verbonden gebouwen van het Hessenplein, de Paardenmarkt en de Stijfselrui. Een herontwikkeling van meer dan 10.000 m² met behoud van een deel van de originele Engels-gebouwen.

Nu we 95 jaar bestaan, stonden we voor een dilemma: vieren we die verjaardag, wachten we tot het 100-jarig bestaan of houden we een feest bij de opening hier? Een moeilijke keuze, want de verhuis is nog niet helemaal afgerond.

Niettemin, in Malle hebben we onze ideale stek gevonden. De verhuis was uiteraard een emotioneel moment ,maar nu kunnen we ons als bedrijf van de toekomst helemaal ontplooien. Eigenlijk was het een onvermijdelijke verhuizing die noodzakelijk was om onze groeiambities te kunnen blijven uitbouwen en realiseren. Ook logistiek loopt alles hier veel vlotter dan in de verspreide locaties in de Antwerpse binnenstad. En we hebben ervoor gezorgd dat er omzeggens geen heimwee naar de oude locatie overbleef. Trots op het verleden  blikken we hier met de vierde generatie vooral vooruit naar de toekomst.”

Een kleine green

KMOinsider: Geen heimwee dus?

JE: “Neen,  omdat we een aangename, efficiënte en moderne werkomgeving met ontspannings- en sportfaciliteiten creëerden. We hebben binnen dit grote perceel een looppiste van een kilometer, een petanquebaan, een fitnessruimte, een kleine green om een beetje golf te spelen en een visvijver die een volwaardige siervijver met ponton geworden is. Zo kunnen we niet enkel medewerkers maar ook klanten en leveranciers een mooie meerwaarde bieden.

Leveranciers geven we ook een prominente zichtbaarheid. Vandaag de dag gaat het immers niet enkel om louter een product te verkopen ,maar ook om een goede service, een hartelijke ontvangst, snelle interventies… (Benadrukt) De goedkoopste zullen we nooit zijn, maar met onze troeven kunnen we wél het beslissende verschil maken.”    

KMOinsider: En om welke andere reden(en) zou iemand bij Engels moeten komen werken? Iedereen kampt met arbeidsmarktproblemen.

JE: “Ook wij ontsnappen er niet aan, dat is zo. Dat geldt bijvoorbeeld voor de E-power, een toestel dat drie elektrische fasen optimaal herschikt en tot 10% energiebesparing oplevert. Maar er zijn absoluut geen competente technische medewerkers te vinden voor berekeningen en de plaatsing ter plekke. Een regelrechte ramp eigenlijk, want regelmatig worden competente collega’s ook nog eens benaderd en weggekocht voor belachelijke bedragen . Handenvol werk dus hier, maar handen te kort. Hetzelfde “rampverhaal” geldt voor de warmtepompen die pieken nu alle klassieke verwarmingsbronnen zoals gas en aardolie onder druk komen te staan. De vraag naar die pompen is momenteel exponentieel groter dan het aanbod, waardoor de economische en ecologische groei niet op kruissnelheid geraakt.”

Een prima MBA-case

MBA-studenten op zoek naar een voorbeeldcase van een familiebedrijf dat generaties lang door diversificatie succesvol groeit, kunnen perfect aan de slag met een paper over én zelfs bij de Engels Group.

JE: “De Engels Group, met bedrijfsnaam D. Engels bvba die nu drie divisies telt (Engels Electro, Thermo Comfort en Engels Surfaces), werd in 1927 opgestart door Désiré Engels als kleine elektrowinkel aan de Paardenmarkt. Eind jaren ’50 namen mijn oom Oscar en vader Edmond de zaak over en vormden die om tot een groothandel.  Begin jaren ’80 was het de beurt aan mijn neef Marc en mezelf en startten we met de diversificatie van de groep. Onze kinderen vormen nu de vierde generatie.

Wij hebben telkens weloverwogen groeistappen ondernomen, zowel in innoverende en kwalitatieve producten als in een aanbod van exclusieve merken. Zo  was tot de jaren ’70 Electro D. Engels louter groothandel in kleine en grote elektrohuishoudapparaten. Nog steeds  vind je bij ons alle grote merken onder één dak en we zijn al decennia marktleider in Vlaanderen in die elektrogroothandel.

Niettemin was er noodzaak aan diversificatie en werden we vanaf de jaren ’80 exclusieve importeur van verwarmingstoestellen, meer bepaald van Dimplex, waarvan we exclusieve importeur zijn. Daaruit sproot geleidelijk aan de nieuwe divisie Thermo Comfort voort, waarmee we ons nu kunnen profileren als klimaatspecialist met een eigen studiedienst rond verwarming, ventilatie, airco van LG en solar. Deze divisie levert zowel milieuvriendelijke warmtepompen voor huis en zwembad, convectoren, spaarkachels, warmwatertoestellen en airco. Aan de industrie leveren we koeling, ventilatie en verwarming, zoals warme luchtgordijnen. In onze “Engels Academy’ kunnen installateurs zelfs een specifieke opleiding volgen rond montage, installatie en herstel van apparaten.

Een nieuw voorbeeld van diversificatie: flexibele zonnepanelen die verlijmd worden op een dak of tegen een muur. Die zijn erg licht: 2 kg per m2 tegenover 22 kg voor een klassiek zonnepaneel. Ongeveer 33% van de daken kunnen geen klassieke zonnepanelen dragen, dus… (Fijntjes) Alleen durft de erfgoed-administratie wel eens tegenwerken als het gaat om gebouwen zoals musea en kerken.

In het kader van onze diversificatiestrategie werd de derde divisie, Engels Design and Decoration, opgericht. Sinds 2004 waren we exclusief Belgisch invoerder en verdeler van HI-MACS® Natural Acrylic Stone™ van de Koreaanse LG Group. Die onderneming is marktleider in oppervlaktemateriaal “solid surface” dat de uitstraling en duurzaamheid heeft van natuursteen, met toepassingen zoals bureaubladen, keukenaanrechten, binnen- en buitentoepassingen… én health care. Professionelen, studenten of leraren uit technische scholen die ermee willen leren werken, kunnen terecht in onze “Engels Academy”. Die markt is nu echter wat aan het teruglopen na corona. Tijdens corona investeerde men immers erg veel in luxeproducten en binneninrichting, net als in airco’s. Eigenlijk was dat een “positieve” crisis voor ons.”

Ook achter de schermen actief

Voor de detailhandel is de concurrentie van grote ketens en e-commerce keihard. Naast groothandel fungeert de Engels Group eveneens als aankooporganisatie ter ondersteuning van de kleine zelfstandige.

JE: “Het is geen aankoopgroepering, want dan zijn er talloze strenge verplichtingen zoals minimum afnames en zo. Onder het label ‘Electroservice’ zijn bij ons 70 elektrohandels aangesloten. Onder het label ‘Electrocook’ gaat het om 74 keukenbouwers uit heel Vlaanderen. Ook hier genieten leden van alle faciliteiten, zoals de 80% referentievoorraad in het centrale magazijn van 14.000 m², logistieke ondersteuning, het opleidingscentrum met onder andere de kookkamer, de breakfast-meetings over inbouwtechnieken, het aftersales servicestation, en de showroom waar de werking van alle apparaten wordt toegelicht. Electroservice helpt hen ook met de look & feel van winkelinterieur en met de samenstelling van hun basisassortiment op basis van marktcijfers en actuele verkoopgegevens. Leden worden alvast slagvaardiger en zien hun omzet vaak met 30% stijgen.

(Nadrukkelijk) We moeten wel opletten dat we niet té breed gaan diversifiëren en moeten de focus blijven behouden. Op dat vlak is bijvoorbeeld binnen de divisie “Thermo Comfort” nu het warmtepompgebeuren de topprioriteit.”

Lees in KMOinsider Magazine het volledige interview met Jan Engels