“Ik ga voor de p’s van passie, plezier en prestaties” (Paul Kerkhofs, APK Group)

Iedereen kent ze wel: de werfketen, de bezige arbeiders van de Limburgse APK Group die overal naarstig leidingen aanleggen, vervangen en herstellen. Maar de snel groeiende specialist in infrastructuurwerken is meer dan dat. Hoe APK Group (Algemene Participatie Kerkhofs) zo’n succes werd, vroeg KMOinsider aan de aimabele voorzitter Paul Kerkhofs. (auteur: Dirk Haesevoets)

Music is my first love

KMOinsider: uw jeugddroom was wat anders dan APK-voorzitter worden…

Paul Kerkhofs (PK): “Als kleuter woonde ik tegenover de Essers-vestiging in Eksel. Ik keek dan met grote, geboeide ogen naar de passerende vrachtwagens van die ondernemers. Maar mijn vader liet duidelijk verstaan dat mijn broer en ik met hem zouden moeten gaan werken als we niet wilden studeren. Geen haar op ons hoofd dat daaraan dacht…

Op college was ik vooral bezig met muziek. Ik speelde in rockgroepjes als “Curare” en ‘The Criminals’, zonder veel potten te breken. Studeren? Bijzaak. Om een en ander -zoals de aankoop van een versterker- te betalen, ging ik al eens mee uit werken met mijn vader. Maar na diefstal van onze versterker én onze drummer, die Stijn Meuris vervoegde, bleek studeren toch een betere optie. “

De kriebel van het ondernemen

PK: “Na een opleiding informatica-programmeren en TEW aan de KULeuven werd ik bedrijfsrevisor. Niettemin kriebelde het om zelfstandig te ondernemen. Intussen was mijn jongere broer begonnen in het familiebedrijf, Electro Kerkhofs. Vader wilde dat één van ons de zaak zou overnemen en ik had eigenlijk mijn broer – die als ingenieur bij Philips Hasselt werkte – in die richting geduwd. Hij wou me er niettemin bij en in 1995 vervoegde ik hem en werden we met vijf werknemers APK, Alex en Paul Kerkhofs. In 2000 kocht ik mijn broer uit. Hij is wel nog steeds actief binnen APK.

Na mijn masterstudies schreef ik in mijn vrije tijd zélf software en ging ik bij de ploegbazen thuis modems plaatsen om hen toe te laten met die software van thuis uit te werken. Toen al was ik ervan overtuigd dat software een onderneming stuurt. Vandaar dat we dat luik bij APK zélf aanpakken met een eigen IT-ploeg en participaties in twee IT-bedrijven. Dat vergemakkelijkt het om na een overname een snelle integratie te realiseren en processen te stroomlijnen.”

Overnames bij de vleet

KMOinsider: het woord is gevallen: overnames. U werd in Het Belang van Limburg zelfs grappig “Acquisities Paul Kerkhofs Group” genoemd.

PK: “We zijn inderdaad erg actief als overnemer en vormen nu een holding na overnames van pakweg zestig ondernemingen. De prijs moet telkens matchen met het synergievoordeel dat na de overname in onze groep ontstaat, met gelijkwaardige aandacht voor veiligheids- en bedrijfscultuur. Vooraf goed inschatten kan je ook doen afzien van de overname. Uit de - laat ons zeggen 10%- overnames die tegenvielen of zelfs mislukten, leerde ik altijd het meest. Eigenlijk moet je als ondernemer het geluk hebben niet te veel ongeluk tegen te komen.

Ik wilde vanaf het begin vooral snel diversifiëren en nam meteen een wegenbouwbedrijf in Zoersel over. Zo konden we de omgevingswerken voor Metropolis in Antwerpen doen. We werkten ook voor het toenmalige Interelectra en deden naast binnenelektriciteit ook nutswerken. Ik heb dan beslist om ons daar volledig op te focussen. Met vervolgens telecom - de vroegere RTT -, waterleiding…”

Boerenwijsheid

KMOinsider: wie of wat inspireerde u tijdens uw ondernemerscarrière?

PK: “Het boek van Professor Boomsma “Bedrijfseconomisch denken”, aangeraden door professor Marcel Van Acoleyen aan de KULeuven, om onder mijn hoofdkussen te leggen. Bedrijfseconomisch denken komt er gewoon op neer boerenverstand te gebruiken. Ik heb het boek zelfs twee keer gekocht omdat ik het eerste uitleende als beginnend ondernemer bij het Plato-netwerk aan iemand, maar het nooit terugkreeg.”

KMOinsider: snel na uw broer uitgekocht te hebben, kwam er al een moeilijke periode.

PK: “Zeker. In 2001 was het crisis in de telecomsector en incasseerden we verliezen. Als groeibedrijf is er bijna steeds honger naar kapitaal en een crisis komt dan extra hard aan. Ik had pas de prijs voor Jonge Ondernemer van het Jaar gekregen, maar zat tegelijk in een echtscheiding en zonder huis. Met mijn laatste spaargeld heb ik nog de lonen van mijn personeel betaald, toen honderd man. Op dat moment was het kantje-boordje, maar na een groeistop van twee jaar kwam alles weer goed. De les is: kijk altijd vooruit en je medewerkers zijn belangrijker dan je bankrekening. Als het goed gaat, vind je partners en investeerders, maar als het minder gaat, is ondernemen een heel eenzaam beroep. (Stil) Op zo’n moment sta je er als CEO alleen voor. “Populair” ben je dan in bepaalde middens niet meer. Maar belangrijker is: je moet voort en jezelf en iedereen recht in de ogen kunnen blijven kijken, ook werknemers. Mijn mensen bleven en daar heb ik groot respect voor, nu nog. Vandaar ook mijn levensmotto als ondernemer, dat toen versterkt is: voeten op de grond houden, niet te snel euforisch worden.”

Aparte bedrijfscultuur

KMOinsider: Al die overnames betekent ook telkens andere bedrijfsculturen binnenhalen…

PK: “We werken met een vlakke structuur en een sterk uitgebouwde hr-afdeling die instaat voor aanwerving, vorming en interne mobiliteit. Inspiratie daarbij zijn de 3 p’s: passie, prestaties en plezier. Vandaar ook Q Jobs, ons uitzendbureau gespecialiseerd in de bouw dat ook voor derden werkt. Er is de Q Academy die interne maar ook externe medewerkers opleidt en stimuleert tot innovatief denken. Via de hr-expertise uit die zusterbedrijven weten we geschikte medewerkers te vinden en hen aan ons te binden.

Instroom en retentie zijn nu hot items op de arbeidsmarkt. Vooral mensen aan boord houden telt. Niemand heeft eigenlijk een goede gereedschapskoffer om goede medewerkers aan boord te houden die aan hun mouw getrokken worden met soms al te mooie voorstellen. Of medewerkers die het wat moelijker hebben te begeleiden.

Mijn leiderschapsstijl is niet directief: ik sta open voor afwijkende meningen, probeer maximaal rekening te houden met mijn werknemers en hun standpunten. Met het risico uiteraard dat je vertrouwen al eens beschaamd wordt of er misbruik van gemaakt wordt. Maar het is de leiderschapsstijl die me het beste past.”

KMOinsider: Zo’n mooi groeibedrijf als APK Group is natuurlijk een aantrekkelijke bruid…

PK: “We trachten jaarlijks tussen 15 en 20% te groeien. Niet minder, want dan worden sommigen misschien wat te gemakzuchtig of slaperig, of gefrustreerd. Maar ook niet meer dan 20%, want dan kan het onbeheersbaar worden, financieel én menselijk. Mensen zijn niet altijd klaar om een té grote sprong te maken. Zelfs Willy Naessens zei ooit: “30% groeien, nooit meer!”

Biedingen bleven en blijven komen, maar twee jaar geleden kwam ik tot het besef dat ik iets moest doen: verkopen of familiaal blijven. Ik bleef ermee worstelen want als ouder wil je ook naar je kinderen toe oprecht zijn en heb je het beste met hen voor. Niks doen is ook geen optie. Dat zag ik vaker bij overnames, het bedrijf zag er op den duur van af.

Nu er voor het familiebedrijf is gekozen, heb ik rust in mijn hoofd. Verkopen is niet meer aan de orde. Zeker de laatste jaren voelen wij dat er te veel geld in de markt was op zoek naar overnames. Tussen 60 en 65 jaar moet je die stap duren zetten, als je 80 bent is het te laat, dan laat je niet meer los en kan je meer last zijn dan toegevoegde waarde. Sommigen verklaarden me gek dat ik niet verkocht. Maar we hebben de knop omgedraaid, nu we zien dat de kinderen de passie hebben om het bedrijf samen te houden en verder te zetten.”

Chirurgen van de aarde

KMOinsider: uw grote ambitie: dé chirurgen van de aarde worden. Vertel.

PK: “We willen ingrijpen als chirurgen om de zenuwbanen en bloedvaten van onze wereld aan te leggen en in goede staat te houden. Voedsel aanvoeren, afval afvoeren en signalen doorgeven, zoals in een levend organisme. Daarom ook zijn we gespecialiseerd in alle aspecten: het aanleggen van wegen, maar ook water, afval, energie, telecom. Uitdagingen genoeg. Bij problemen moeten zo snel mogelijk de juiste mensen met het juiste gereedschap ter plaatse zijn, zoals ’s nachts bij een kabelbreuk. Binnen twee uur moet er ingegrepen worden. Zelfs tijdens het spitsuur in Brussel, wat niet vanzelfsprekend is.

Dat geldt ook voor apparatuur die aan het netwerk gekoppeld is, zoals onderhoud van printers in België en Nederland voor een bepaald merk, camera’s, alarmsystemen, verlichting... Recent zijn daar  ook laadpalen bijgekomen. Daarom dat we verspreid in ons gebied 25 vestigingen hebben om snel te kunnen tussenkomen.”

KMOinsider: de uitdagingen blijven komen…

PK: ”Inderdaad, zoals met de komst van elektrische auto’s, wat enorme investeringen in ons elektriciteitsnet zal vergen: slimme meters, eventueel zonnepanelen, laadpalen en batterijen op wijkniveau… terwijl de huidige regelgeving nogal eens voor hindernissen zorgt.

Op het vlak van drinkwater moeten veel oude leidingen vervangen worden, slimme meters aangebracht en lekken weggewerkt worden. Om het nog niet te hebben over warmtenetten en transportleidingen voor waterstof en CO².

Men onderschat nogal eens wat er eerst nodig is aan infrastructuuruitbreiding om vervolgens te kunnen gebruikmaken van nieuwe technologie, software en apps. Dat geldt nog meer voor de uitbouw van ‘smart cities’. In die omgeving zal alles hyper gestructureerd zijn en veel minder individueel gericht, zeker op het vlak van mobiliteit. Het zal een heel efficiënte en gestructureerde, geplande en gecontroleerde samenleving zijn, zeker qua mobiliteit, wat voor velen een serieuze aanpassing zal zijn. En ja, er gebeurt ook nog veel via ondergrondse kabels in die draadloze maatschappij.”

KMOinsider: rekening houdend met het milieu?

PK: “De trend naar vergroening en minder verharding is onmiskenbaar. We hebben een afdeling die zich bezighoudt met groenaanleg en tuinarchitectuur: Slegers uit Bilzen en Willy Reijnders uit Beringen. Kopenhagen is hét modelvoorbeeld. Individuele oppervlaktes van mensen worden er steeds kleiner en de gemeenschappelijke infrastructuur wordt steeds groter. Heel normaal voor de jongere generatie.”

Over APK Group

APK staat nu voor Algemene Participatie Kerkhofs. De Peltse groep werd in 1960 opgericht door vader Jef Kerkhofs voor elektriciteitswerken. De groep is actief in de creatie van smart en sustainable cities via een breed spectrum aan expertise: klimaat, mobiliteit, telecom, water, energie, recycling en landschapsontwikkeling, met zo weinig mogelijk hinder voor klant en eindgebruiker. Missie is mensen, bedrijven, overheden en steden blijvend laten connecteren met hun omgeving, want netwerken zijn de toekomst in een omgeving van energietransitie en digitalisering. APK Group wil in elke markt bij de top-5 behoren, als vloot van dynamische, wendbare schepen. Het cliënteel zijn vooral overheden, grote telecombedrijven en netwerkbeheerders, olie-, gas- en chemische industrie.