Minder starters in 2020

Starten met een eigen zaak bleek in 2020 minder aantrekkelijk dan het jaar voordien. Volgens een studie van HR-bedrijf Partena Professional daalde het aantal zelfstandigen dat in 2020 in België van start ging, met 21% ten opzichte van 2019. Opvallend: Antwerpen is de enige provincie die het aantal startende zelfstandigen zag toenemen.

Het effect van Covid-19 was het meest voelbaar tijdens de twee lockdowns. In maart 2020 waren er 20% minder starters dan in 2019. Deze daling kelderde tot -60% in april 2020 en -47% in mei 2020. Ook in de periode augustus tot december daalde hun aantal met gemiddeld 20%.

Paramedische beroepen, e-commerce en webontwikkeling zijn populair

De studie constateert een duidelijke toename van het aantal starters dat actief is in de e-commerce (+66%). Ook in paramedische beroepen, zoals verpleegkundigen (+13%), fysiotherapeuten (+35%) en logopedisten (+23%) nam het aantal starters toe. Huis-aan-huisverkoop (+17%) en web development (+50%) waren ook populair onder starters in 2020.

Weinig nieuwe horeca- en taxibedrijven

Daartegenover staan de sectoren die het zwaarst door de crisis zijn getroffen. Zij kennen over het algemeen een daling van het aantal starters in 2020. Het aantal zelfstandigen dat een restaurant of café opstartte daalde met 46%. De daling bedroeg -30% in de bouwsector, -51% voor taxichauffeurs en -60% voor thuiszorgers.

"Wij zien de impact van de pandemie vooral in sectoren die reeds in moeilijkheden verkeren, en die daardoor onder dubbele druk komen te staan: bedrijven zijn gesloten, hun werknemers zijn werkloos en tegelijkertijd zijn starters zeldzaam", zegt Stanislas De Blomme, Workforce Manager bij Partena Professional.

Jonge starters hebben minder last dan ouderen

De leeftijdsgroepen die het minst worden getroffen, zijn de 25-30-jarigen en de jongeren onder de 25 jaar. De daling is het grootst bij de 55-jarigen en ouder. De gemiddelde leeftijd van zelfstandigen is bovendien gedaald van 36,7 naar 36,1 jaar.

Brussel en West-Vlaanderen het zwaarst getroffen, Antwerpen springt eruit

De grootste daling van starters was in Brussel (-27% in 2020) en West-Vlaanderen (-26%). Opmerkelijk is dat Antwerpen in 2020 een stijging van het aantal starters kent met 4%.

Minder stoppers door moratorium en steunmaatregelen

Het aantal zelfstandigen dat met hun zaak stopt, daalde in 2020 met 33% ten opzichte van 2019. “Deze daling was te verwachten,” legt Stanislas De Blomme van Partena Professional, uit. “Het moratorium op faillissementen en de diverse steunmaatregelen van de overheid hebben ongetwijfeld een golf van faillissementen in 2020 voorkomen. We zullen in 2021 alert moeten zijn op deze cijfers, afhankelijk van het al dan niet verlengen van het moratorium en de overheidssteun, vooral voor de zwaarst getroffen sectoren.”

Partena Professional deed de bevraging bij meer dan 16.000 zelfstandigen die in de periode 2019-2020 met hun activiteiten zijn begonnen of gestopt.