Broer en zus loodsen (bijna) 100-jarig bedrijf de toekomst binnen

In 1929 begint aannemer Frans Coeck op artisanale manier betonstukken voor bouwwerven te produceren. Wellicht niet vermoedend wat zijn initiatief zal teweegbrengen. Vandaag staan zijn achterkleinkinderen Thomas en Catherine mee aan het roer van een gerenommeerd productie- en distributiebedrijf van bouwmaterialen. Wij zijn benieuwd of ze erin slagen de typische sfeer van een familiebedrijf te vrijwaren. (auteur: Jan Jacobs)

Op een zonnige lentedag staan we aan de ingang van Coeck nv in Niel. Veldritfanaten kennen de ruim 30 ha grote site ongetwijfeld van de Jaarmarktcross. We worden er bijzonder hartelijk verwelkomd door Thomas en Catherine, telgen van de vierde generatie van de ondernemersfamilie. “Wij waren de enige kinderen thuis en konden het eigenlijk altijd al goed met elkaar vinden,” start Catherine het gesprek. “En nu we allebei in het familiebedrijf werken is dat nog steeds zo. Wellicht heeft dat te maken met het feit dat we altijd verschillende interesses hadden.” Dat verschil blijkt onder meer uit de studiekeuzes die ze maakten. Catherine studeerde rechten, terwijl Thomas een opleiding tot ingenieur achter de rug heeft. Ook hun ambities liepen aanvankelijk uiteen. Zij koos haar opleiding in de eerste plaats uit persoonlijke interesse, hij studeerde met het mogelijke vooruitzicht op een functie in het familiebedrijf. “Het is niet omdat je goed overeenkomt met je broer en je vader, dat het ook professioneel klikt’, zegt Catherine daarover. “Maar mijn twijfels bleken onterecht. Ik werk hier sinds 2008 en het loopt prima.”

Thomas volgde in 2010, meteen na zijn studies. Hij maakt een kleine kanttekening bij die beslissing: “Het bedrijf was op een of andere manier altijd aanwezig in ons leven. Wij groeiden op in een gezin waar zowel vader als moeder hard werkten, hij in de onderneming, zij in het verzekeringswezen. Van kindsbeen af hoorden we elke dag aan tafel over de zaak spreken. Vanaf mijn veertiende ging ik er elke zomer vakantiewerk doen. Ook ik had even mijn twijfels, maar het werd al snel duidelijk dat ik er aan de slag zou gaan. Achteraf denk ik soms dat ik misschien eerst wat ervaring had moeten opdoen in andere ondernemingen. Daar steek je hoe dan ook veel van op. Maar goed, nu kon ik mij van meet af aan inwerken in onze sector. Dus spijt heb ik allerminst.”

Natuurlijke taakverdeling

Met verschillende leden van hetzelfde gezin binnen hetzelfde bedrijf werken is niet altijd een sinecure. Bij Coeck nv valt van eventuele wrijvingen evenwel niets te merken. Catherine bevestigt dat de puzzelstukjes vrij snel op hun plaats vielen: “De taakverdeling verliep zonder horten of stoten. Ook daar plukken we weer de vruchten van onze uiteenlopende studies, interesses en expertises. We houden ons bezig met andere projecten, maar we overleggen regelmatig en schenken elkaar het volste vertrouwen. Thomas focust op de operationele en commerciële aspecten van de bedrijfsvoering, terwijl ik mij meer bekommer om de administratieve, logistieke en juridische aspecten: contracten, vergunningen, onderhandelingen enz. Thomas maakt vaak het grapje tegenover klanten: Kent u mijn zus? Nee? Dat is dan een goed teken!”

Thomas is afgevaardigd bestuurder, Catherine bestuurder en ook hun vader is nog actief als bestuurder. “Ik wil toch benadrukken dat we beschikken over een zeer competent directieteam,” vult Thomas aan. “Het zou geen goed idee zijn om ons beiden alle operationele en strategische zaken te laten aansturen.”

Van gezinswaarden tot bedrijfswaarden

“Als familiebedrijf plaatsen we continuïteit en duurzaamheid boven groei”

Vader en moeder Coeck klopten lange dagen, maar toch hebben de kinderen herinneringen aan een warm nest. De ouderlijke woning ligt op enkele minuten van de vestiging, dus het gezin at doorgaans samen. “Het belang van hard werken kregen we zeker mee,” aldus Thomas. “En ook bereikbaar en beschikbaar zijn: wij zijn er voor de firma, niet omgekeerd. Als familiebedrijf zijn we niet uit op snelle winst. Continuïteit en duurzame groei, daar is het ons om te doen.” Catherine valt in: “Nog zo’n gezinswaarde: bescheidenheid! Nooit iets als vanzelfsprekend beschouwen. Iedereen moet werken en zijn steentje bijdragen.”

Het lijkt logisch dat die manier van denken ook terug te vinden is in de bedrijfscultuur. “Dat is ook wel zo,” beaamt Thomas. “Maar soms gaan we er al te snel van uit dat onze waarden algemeen bekend zijn bij de stakeholders. Misschien moeten we daar wat extra aandacht aan besteden.” Coeck nv is nog steeds een 100% familiebedrijf, toch wat het aandeelhouderschap betreft. Maar is dat ook voelbaar op de werkvloer, vragen we ons af. “In een onderneming met 250 werknemers is het niet haalbaar om elke ochtend met iedereen een praatje te slaan. Maar tegelijk waken we erover om de communicatielijnen en de responstijden zo kort, en de hiërarchie zo vlak mogelijk te houden. Wij zijn ons ervan bewust dat we het gezicht vormen van de firma: de mensen kennen ons en wij kennen de mensen. Een van ons tweeën woont waar mogelijk de teamvergaderingen bij, om de vinger aan de pols te houden. Er staat bij Coeck geen anonieme aandeelhouder aan het roer.” En hij voegt eraan toe: “Ik heb soms de indruk dat veel ondernemingen de begrippen ‘middel’ en ‘doel’ omwisselen. Zij zien het bedrijf als het middel om het doel, winst maken, te bereiken. In familiebedrijven is de winst doorgaans het middel om het doel te bereiken: de gezondheid van de onderneming. Wij hebben een langetermijnvisie met het oog op stabiliteit en continuïteit.”

Solide funderingen

Coeck nv wil een generalist zijn met een breed aanbod. De combinatie producent-distributeur zien de twee eveneens als een sterkte. De filosofie van het bedrijf steunt daarnaast op een tal duidelijk omschreven pijlers. Thomas: “We zetten sterk in op automatisering en digitalisering. Dat is vandaag niets minder dan een must. Duurzaamheid is een tweede, heel belangrijk uitgangspunt. De bouwsector kan nog een grote bijdrage leveren aan de CO2-reductie en wij willen onze verantwoordelijkheid op dit gebied opnemen.” Dat kan op heel verschillende manieren: ingrepen in de productie, het verpakken, het transport… “Waar mogelijk maken we gebruik van de binnenvaart,” benadrukt Catherine. “Zowel voor de aanvoer van grondstoffen in bulk (vandaag al goed voor 80 tot 90% red.), als voor de afvoer van gepalletiseerde producten. Onlangs kregen we van Valipac nog een pluim als tweede grootste gebruiker van gerecycleerde plasticfolie in de Belgische bouwsector.”

De energiepolicy maakt deel uit van dat streven naar duurzaamheid. Een vergunning voor een windmolen op site kwam er niet, dus investeert Coeck massaal in zonne-energie. Op termijn wil het bedrijf de benodigde energie volledig zelf produceren. De elektrificatie van het wagenpark (personenwagens, maar ook 85 heftrucks) is eveneens volop aan de gang.

Qua emissiebeperking valt de grootste winst wellicht te behalen bij de bouwmaterialen, met name het opdrijven van de duurzaamheid en beperken van het productieafval. En zo komen we haast vanzelf uit bij de pijler product- en procesinnovatie. “Innoveren zit echt in het dna van ons bedrijf. We stimuleren vernieuwing aan de hand van een gestructureerd intern proces, dat jaarlijks meerdere bruikbare ideeën oplevert. Op de korte, middellange en lange termijn.”

Ten slotte streeft Coeck naar erkenning, door zijn inspanningen rond kwaliteit en duurzaamheid te laten certificeren, en gaat er veel aandacht uit naar de lokale verankering. Catherine: “Onze communicatielijnen met de omwonenden houden we even kort als die met de andere stakeholders. Dat is ook nodig, gezien de ligging van de industriezone naast een residentiële buurt. Daarom creëerden we onder meer groene bufferstroken rondom onze site, die de buren mogen gebruiken als tuin.”

Wat met de toekomst?

Catherine wijst nog op het feit dat het duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen voor Coeck veel meer is dan het nakomen van wettelijke verplichtingen of het maken van strategische overwegingen. “Wij doen niet aan greenwashing. Coeck begon in 2012 al maatregelen te nemen, die nu pas verplicht worden. We doen het allemaal vanuit de persoonlijke diepe overtuiging, dat we de toekomst van de volgende generaties niet op het spel mogen zetten.”

Thomas en Catherine hebben elk twee jonge kinderen (tussen 1 en 6 jaar). Wellicht verklaart ook dat voor een deel hun ecologische en sociale bewustzijn. Staat het jonge grut te popelen om in mama’s of papa’s voetsporen te treden? Catherine: “We gaan dit aanpakken zoals onze ouders destijds: alles kan, niets moet.”

In afwachting van de ‘aflossing van de wacht’ maken broer en zus werk van het voortbestaan van de familiale onderneming. De schaarste op de arbeidsmarkt zet momenteel wel een rem op de potentiële groei. “We gaan wat meer en duidelijker communiceren dat ons vakgebied meer inhoudt dan velen op het eerste gezicht verwachten. Bij Coeck kunnen de komende jaren heel uiteenlopende profielen terecht,” besluit Thomas.