Gelukkige werknemers zijn minder afwezig en veel productiever

“Happy workers make happy customers… who make happy shareholders/stakeholders” is een van de motto’s van Laurence Vanhée, personeelsdirecteur van de FOD Sociale Zekerheid met als functietitel ‘Chief Happiness Officer’ op haar visitekaartje. In 2005 wilde er niemand nog werken voor de FOD Sociale Zekerheid en Laurence Vanhée zag het als haar opdracht om de werknemers gelukkig te maken. Met resultaat, want na vier jaar was er binnen Sociale Zekerheid een tevredenheidsgraad van 88%. Op kmo-connected gaf zij, ondersteund met leuke filmpjes en foto’s, meer tekst en uitleg.

Je zal maar werknemer zijn in de kerncentrale van Fukushima, journalist in het Midden-Oosten, waar je levensverwachting een flink stuk korter is, of arbeider bij Foxconn, een Chinees bedrijf dat componenten maakt voor smartphones en waar netten voor de ramen hangen om te vermijden dat werknemers door het venster springen. Laurence Vanhée: “Met deze voorbeelden wil ik een en ander in perspectief zetten wanneer wij al eens over een zware dag klagen, maar aspecten als jobinhoud,
werkomgeving, de relatie met collega’s en de expertise van je baas zijn wel degelijk factoren die belangrijk zijn om ons gelukkig op het werk te voelen.”

Onderzoeken hebben uitgewezen dat een gelukkig werknemer tweemaal minder ziek, zesmaal minder afwezig, negenmaal meer loyaal, tot 31% productiever en tot 55% creatiever is.

Laurence Vanhée: “De ontevredenheid van werknemers kostte de bedrijfswereld in de Verenigde Staten in 2012 meer dan 350 miljard dollar. Wanneer bedrijven naar besparingen zoeken, kijken ze nooit naar het rendement van geluk op het werk. Hoeveel leiders heb ik al horen zeggen dat mensen niet betaald worden om gelukkig te zijn, maar wel om te werken en om prestaties te leveren? Het is niet omdat geluk niet in het arbeidscontract staat dat mensen niet willen en moeten gelukkig zijn op het werk.”

De vier F’s

Laurence Vanhée ziet vier pijlers om geluk op het werk te bewerkstelligen.

Laurence Vanhée: “Dat zijn flexiplace, flexitime, flexirole en flexitools. Flexiplace of de vrijheid van plaats, bijvoorbeeld werken van thuis uit; flexitime of de vrijheid van tijd, bijvoorbeeld eerst thuis wat werken om dan na de file naar het werk te rijden; vrijheid van prestaties, bijvoorbeeld aan een project van je keuze meewerken, volgens je capaciteiten; en vrijheid van tools, bijvoorbeeld met je eigen Mac werken en niet met de computer die door het bedrijf gegeven wordt. Met deze vier pijlers zijn er echt wonderful ways of working mogelijk.”

Toen in 2005 niemand nog voor de FOD Sociale Zekerheid wilde werken en 40% van de medewerkers binnen tien jaar met pensioen zou gaan, doemde een echt rampscenario op.

Laurence Vanhée: “De twee grote argumenten om mensen aan te trekken in de publieke sector, namelijk een levenslange job en een staatspensioen, waren niet sexy genoeg meer voor de jongere generaties. Onder voorzitter van het directiecomité Frank Van Massenhove is een verandering van cultuur opgestart, gebaseerd op vertrouwen en niet meer op controle. Iedereen mag nu kiezen wanneer, hoe en waar hij werkt. De veranderingen werden doorgevoerd zonder ook maar één dag van staking. Het project heeft een investering van 10 miljoen euro gevraagd, met reeds na achttien maanden een return on investment. Jaarlijks wordt bovendien een belangrijke besparing gerealiseerd. We hebben 92% van onze medewerkers de mogelijkheid gegeven om van thuis uit te werken, maar alleen op vrijwillige basis. 69% werkt nu effectief tot 3 dagen per week thuis. De productiviteit verhoogde met minstens 20%. Na vier jaar hadden we een tevredenheidsgraad binnen de organisatie van 88% en we hebben nu ieder jaar 500% meer spontane sollicitaties.”

Laurence Vanhée is medeoprichter van Happy Day (www.happinessday.be), een gemeenschap van ‘happy organizations’, organisaties die overtuigd zijn van het belang van geluk op het werk. Ondertussen sloten er zich al meer dan zeventig aan, goed voor meer dan 380.000 betrokken werknemers.